Door Gert van Maanen - Foto: The Kingfish Company - 14-02-2025 - In bedrijf
Een deel van de kweekbassins met yellowtails van Kingfish Zeeland.
Van hom en kuit, larve tot flinke vis en indien gewenst dagvers als filet of als complete vis de markt op. Kingfish Zeeland levert zeevis volgens het farm to fork -principe.
‘Ja, dit zijn de sportieve dames en heren van de afdeling fokkerij, onze paradepaarden en ons kapitaal. Je ziet dat ze heel actief zijn en energiek rondzwemmen. Het zijn vissen die van nature in scholen zwemmen en dus graag dicht op elkaar zitten. De bevruchting krijg je niet te zien, want die vindt in het donker plaats. Ook vissen hebben recht op privacy’, glimlacht Sander Ruizeveld de Winter, hoofd hatchery en R&D bij Kingfish Zeeland in Kats. Er ontstaat grote beroering en gespat als hij nog wat voer in het bassin gooit waarin zo’n twintig geslachtsrijpe vissen van wel een meter lengte fanatiek rondzwemmen. ‘De netten rond de bassins zitten er niet voor niks’, zegt Ruizeveld. In dit bassin zitten subtropische zeevissen, geelstaart koningsvis of yellowtail kingfish (Seriola lalandi), die van nature rondzwemmen in de Stille Oceaan rond Australië en Nieuw-Zeeland, tot Chili en Zuid-Afrika. Pelagische vissen uit de familie van de horsmakrelen, die wereldwijd geliefd zijn voor consumptie: gestoomd, gebakken of rauw als hamachi in sushi. Voor de Aziatische markt worden deze vissen onder meer in Australië in zee gekweekt. The Kingfish Company bedient vooral de Europese en Noord-Amerikaanse markt met op land gekweekte yellowtails, in het Zeeuwse Kats aan de voet van de Zeelandbrug en – op beperktere schaal – in Jonesport, Maine.
‘We zitten hier direct naast de oude zeedijk en halen ons zeewater uit de Oosterschelde. Het is daarbij een groot voordeel dat we in een gematigd klimaat aan de andere kant van de wereld zitten en onze vissen binnen kweken. Door doorontwikkelde waterfiltratie en omdat specifieke parasieten en ziekteverwekkers niet in de directe omgeving voorkomen, kunnen we dat compleet zonder antibiotica en medicatie doen’, zegt Ruizeveld. Uit voorzorg ligt het broedhuis, dat zelf al zo’n 1.500 vierkante meter beslaat, op ruim honderd meter van de productie- en verwerkingshallen van bijna anderhalve hectare. Bezoekers kunnen in principe alleen vanachter glas toekijken.
‘Ik hield op mijn studentenkamer al een kleine Tilapia -kwekerij draaiende’
BROEDHUIS
Ruizeveld studeerde dierwetenschappen en aquacultuur in Wageningen en ontwikkelde daar zijn passie voor viskweken. ‘Ik hield op mijn studentenkamer al een kleine Tilapia-kwekerij draaiende.’ Hij belandde al in 2010 in Kats, toen daar nog aardappelvelden stonden, voor het project Zeeuwse Tong dat beoogde platvis in vijvers te kweken. Ruizeveld stapte in 2016 over naar Kingfish om jaarrond kweek van yellowtails op te zetten. In het broedhuis vertelt hij enthousiast over alle uitdagingen die zijn overwonnen om die farm to fork-kweek van deze zeevis mogelijk te maken. ‘We gebruiken windenergie, hebben een prima recirculatiesysteem en een jaarrond systeem voor voortplanting.’ Om dat zeker te stellen zit de fokpopulatie in zes bassins onder drie verschillende regimes van klimaat en dag-nachtritme. ‘Het doorlopen van de seizoenen is genoeg om ze tot natuurlijke voortplanting te brengen en omdat de eitjes drijven, kunnen ze met een ingenieus systeem worden geoogst. In een ander deel van het broedhuis doorlopen die eitjes de stadia van larve tot jonge vis in kleinere bakken. Keurig geteld en op maat geselecteerd om vraat van kleinere soortgenootjes te voorkomen. In samenwerking met de Universiteit Gent ontwikkelden Ruizeveld en zijn team voer op maat: van planktonpasta tot pekelkreeftjes en pellets die plantaardige eiwitten, vismeel en -olie bevatten. ‘Alleen plantaardige voeding werkt niet en je wil vis die omega 3-vetzuren bevat en een vissmaak heeft. Hiervoor gebruiken we vooral visafval en slagen er bij de productievissen nu al in het aandeel vis in het voer tot ongeveer een kwart te beperken’, vertelt Ruizeveld. Qua duurzaamheid is viskweek volgens hem een goed alternatief voor in het wild gevangen vis, zoals tonijn. ‘De vissen groeien sneller, hebben een hogere voerconversie en bij visvangst is de aanvoer grillig. Terwijl wij morgen de gewenste hoeveelheden vis kunnen leveren: vers en schoon en als filet of – zoals ze het in de Italië graag hebben – met alles er nog op en aan.’

BEDRIJF: Kingfish Zeeland
PRODUCT: gekweekte yellowtail kingfish, heel, als filet of sushi
STRUCTUUR: The Kingfish Company NV (beursgenoteerd) met dochteronderneming Kingfish Zeeland BV
LOCATIE: Kats (NoordBeveland) en Jonesport (Maine, VS)
AANTAL MEDEWERKERS:143
OPRICHTINGSJAAR: 2016
OMZET: 22 miljoen euro (2023), draait nog verlies in verband met investeringen
WEBSITE: thekingfishcompany.com
BIJZONDERHEDEN: enige zeevis die zonder antibiotica en medicatie op land wordt gekweekt, met een groeiende productiecapaciteit (1.500 ton in 2023, nu 4.000 ton capaciteit)