Door Noortje Zanen - 25-02-2021 - Artikelen
Blokfluitist Erik Bosgraaf heeft met zijn ensemble Cordevento al meerdere cd’s opgenomen met meesterwerken van Bach, Telemann en Vivaldi, maar bijvoorbeeld ook met onbekende parels van Spaanse barokcomponisten. Dit keer heeft het ensemble zich met enthousiasme gestort op Franse klaagzangen uit de zeventiende en de achttiende eeuw.
CORDEVENTO
Samen met barokgitarist Izhar Elias en klavecinist Alessandro Pianu richtte Erik Bosgraaf in 2006 zijn eigen ensemble Cordevento op. Vaak staat er virtuoze zeventiende-eeuwse muziek op de lessenaars, waarbij improvisatie een grote rol speelt, en bij gelegenheid wordt het ensemble uitgebreid tot een klein orkest. Voor de nieuwe cd Le Plaintif nodigden ze twee extra musici uit: Israel Golani en Robert Smith, die respectievelijk theorbe en viola da gamba spelen. “Ik ben met mijn blokfluit weliswaar de ‘zanger van de band’ en daarom sta ik vaak centraal in de interviews, maar ik wil graag benadrukken dat deze cd te danken is aan het teamwerk”, aldus Erik Bosgraaf. “We zijn al zeker acht jaar bezig met dit programma en we zijn ontzettend blij dat ons diepgravende speurwerk en al onze repetities uiteindelijk hebben geresulteerd in deze nieuwe cd. De aandacht van de pers is natuurlijk ook welkom, een lichtpuntje tijdens deze lastige periode waarin we door de pandemie geen concerten kunnen geven ter promotie van de cd.”
Het album Le Plaintif. Doleful Music of the French Grand Siècle is het resultaat van een lange ontdekkingstocht van Bosgraaf en zijn collega’s. “Er zijn talloze lange avonden aan voorafgegaan waarin we zo veel mogelijk stukken hebben uitgeprobeerd. Toen we eenmaal hadden vastgesteld dat we een programma wilden maken rond het thema ‘Le Plaintif’ (een Franse klaagzang) volgden er eindeloze discussies over welke stukken wel en niet geschikt zouden zijn en over de juiste stemming voor deze muziek. Dat we uiteindelijk kozen voor de lage Franse barokstemming (a=392 Hz) had meteen effect op het instrumentarium: alle blokfluiten die ik op deze cd bespeel heb ik nieuw moeten aanschaffen, omdat mijn eigen fluiten niet geschikt waren voor deze lage stemming. De snaren van de barokgitaar moeten bovendien veel dikker zijn en lang niet alle klavecimbels zijn geschikt voor deze Franse stemming. Op een gegeven moment werd ook duidelijk dat we het ensemble wilden uitbreiden met theorbe en viola da gamba om de klankkleuren te verrijken. Maar wie vraag je dan? Ook dat moet een zorgvuldige keuze zijn, want je wilt toch dat alle spelers een goede klik hebben met elkaar. Israel en Robert zijn geweldig, maar met deze extra instrumenten erbij moest Alessandro pas écht aan het werk. Hij heeft ontzettend veel tijd gestopt in het instrumenteren van de continuogroep en ik ben trots op het resultaat. Luister bijvoorbeeld maar eens naar Le Plaintif van Hotteterre, daarin varieert hij steeds met de orkestratie van de begeleiding. Het thema klinkt wellicht wat zwaarmoedig, maar een Franse klaagzang kan ook veel troost bieden en verdriet kan ook móói zijn, toch? Met deze rijke verzameling van treurige Franse composities in afwisselende bezettingen laten we horen dat ‘mooi klagen’ een kunstvorm is, aangenaam om naar te luisteren.”
‘Mooi klagen’
