GEACHTE HEER STOCKHAUSEN…

HOLLAND FESTIVAL



Geachte heer Stockhausen,
of mag ik zeggen: Beste Karlheinz. We hebben elkaar tenslotte een paar keer ontmoet. En het maakt niet zoveel uit, want waarschijnlijk leest u vanaf Sirius waarvan u ooit beweerde vandaan te zijn gekomen en ongetwijfeld weer naar bent teruggekeerd, gewoon over mijn schouder mee en beziet u het onbeduidend gekrakeel op deze aardkloot met milde verwondering. U haalt uw schouders op over crowdfundingsacties voor helikopters die een keer extra de lucht in moeten voor uw Helikopter-Streichquartett versus restauratiegelden die binnenstromen voor de Notre Dame terwijl een groot deel van de wereld uitgehongerd toekijkt. Eigenlijk zou iedereen naar de grootse live (deel)presentatie van uw zevendeligeoperacyclus Licht moeten komen die het Holland Festival dit jaar biedt. Licht gaat kort door de bocht immers net als Wagners Ring des Nibelungen – u wordt niet voor niets vaak de Wagner van de twintigste eeuw genoemd, al gaat uw complete oeuvre een stuk verder en dieper dan dat van uw ‘voorganger’ – over de strijd tussen goed (Michael) en kwaad (Lucifer) en de allesoverheersende kracht van de onvoorwaardelijke liefde (gerepresenteerd door ‘oermoeder’ Eva).



Ondertussen moet ik deemoedig bekennen dat mijn eerste kennismaking met een volledige opera uit de Licht -cyclus mijn positieve gedachten over u en uw werk aardig onder druk zette. Ik was al gefascineerd door werken als Gesang der Jünglinge en Mantra toen ik u voor het eerst ontmoette via de Pasveerconnectie. Jan Pasveer, de bevlogen koordirigent en destijds directeur van de muziekschool in Zaandam, was mijn eerste echte mentor op muziekgebied, en toevallig ook de vader van fluitiste Kathinka Pasveer, u welbekend.



In de tijd dat ik weleens bij de familie Pasveer over de vloer kwam, was u daar al zo ingeburgerd dat de Stockhausensporen in huis niet te missen waren. Zo was ik weg van de twaalf speeldoosjes op de trap die elk een melodie uit Tierkreis konden spelen.
En toen kwam Dienstag aus Licht in het Muziektheater. Ik was zo teleurgesteld. De hele opera over viel mij als een primitief computerspelletje op een podium waarin een componist het kinderlijke ‘soldaatje spelen’ tot kunst dacht te verheffen. De woede over zoveel infantiliteit denderde zo door mijn toenmalige recensie dat ik nog jarenlang de vilein afkeurende blikken van de moeder van Kathinka op mijn netvlies mee moest dragen.
Inmiddels heb ik wel enige spijt van mijn juveniele razernij. Ik was toen niet in staat door de door u zorgvuldig vastgelegde enscenering heen te kijken en vergat de prachtige koren en de even ontroerende als vooruitstrevende instrumentale soli oprecht te waarderen. U vergeeft het mij vast, want u kon zelf ook behoorlijk ontvlambaar uit de hoek komen.
Wat die kennismaking met u aangaat kan ik iedereen die meer wil weten van u en uw muziek de podcasts aanraden die Beitske de Jong maakt in aanloop naar het ‘ Licht -festijn’ (https://auslicht.com/ podcasts). Kathinka Pasveer was voor mij niet alleen de dochter van maar ook een generatiegenoot op wie ik heimelijk verliefd was - vanwege dezelfde kwaliteiten die u in haar waardeerde. Naast u was ik uiteraard volstrekt kansloos, dus bij dezen nog van harte gefeliciteerd met deze zowel muzikale als menselijke hoofdprijs. Vooral de liefdevolle wijze waarop Kathinka in de derde aflevering van de genoemde podcastserie over u spreekt, is erg mooi en nodigt uit om met een open mind naar alle delen uit Licht te gaan luisteren die het Holland Festival presenteert. Ik ben vol verwachting en hoop bij deze gelegenheid eindelijk eens geheel met u en uw muziek in het reine te komen.
Tot ooit, ergens…