Door Gerard Scheltens - 30-09-2020 - Artikelen
Dit voorjaar trof de coronacrisis ook de AVROTROS Vrijdagconcerten. Op 13 maart werd Beethovens Mis in C vlak voor de uitvoering afgelast. De lockdown was een feit. Alles lag stil. Concerten waaraan jarenlang voorbereiding was besteed, werden afgelast.
AVROTROS
Maar heel lang kon er niet worden getreurd. Toen twee maanden later de machinerie heel voorzichtig met zeer weinig publiek weer op gang kwam, waren er plannen gemaakt, aanpassingen gepleegd, alles volgens de -r ichtlijnen.
We zijn een halfjaar verder. Een nieuw concertseizoen is begonnen, aangepast, maar vol elan en nieuwe plannen. Voor Astrid in ’t Veld, programmeur van het AVROTROS Vrijdagconcert, vormden de ervaringen in juni een goede voorbereiding voor het seizoen 2020-2021. “De hele programmering, die al klaar en verkocht was, ging op de schop. Alles krijgt een kleinere schaal, met afstand tussen de musici en minder publiek. Maar de concerten gaan door.”
“Een gigantisch werk als Verdi’s
Requiem kan voorlopig natuurlijk niet, maar laat Verdi nou een prachtig strijkkwartet geschreven hebben! Een uitvoering met klein strijkorkest in plaats van 160 musici. Dat
Requiem houden we tegoed voor het volgende seizoen.
Een absoluut mega-event stond gepland voor 12 november:
De Oorlog , een grootse compositie van de Vlaamse negentiende-eeuwer Peter Benoit, voor vijf koren, solisten en groot orkest. Gaat niet door, maar gelukkig heeft Benoit ook een mooi fluitconcert gecomponeerd dat we laten horen in combinatie met Schubert.”
Sommige werken kunnen een reductie goed hebben; denk maar aan Mahlers bijna kamermuzikale Vierde symfonie in de ‘kleine’ versie van Erwin Klein, of aan Sibelius’ Derde die het ook goed doet met maximaal 50 musici.
De speerpunten van 2020-2021 blijven gelukkig behouden. Noa Wildschut, de jeugdige artist in residence, speelt ‘gewoon’ Saint-Saëns’ Derde vioolconcert en verzorgt een kamermuziekprogramma en een concert voor kinderen. De ‘jubilarissen’ van 2021, Camille Saint-Saëns en Igor Stravinsky (respectievelijk 100 en 50 jaar geleden overleden) worden passend geëerd. De beide huisensembles van de publieke omroep, het Radio Filharmonisch Orkest en het Groot Omroepkoor, schitteren als vanouds onder Karina Canellakis en de pas benoemde Benjamin Goodson, maar wel volgens de regels van ‘het nieuwe normaal’. Er is flink gepast en gemeten om manoeuvreerruimte te scheppen binnen de anderhalve meter. Bij het koor is de onderlinge afstand zelfs tweeëneenhalve meter.
In ‘t Veld: “We hebben hard gepuzzeld op de beste zaalopstellingen. Als je maar een derde van je gasten kunt ontvangen, moet je nieuwe mogelijkheden verzinnen. In Amsterdam (Het Zondagochtend Concert) geven we alle gekochte kaartjes terug en zijn ze online weer te bestellen, in Utrecht werden de kaartkopers geherplaceerd. Een programma dat zich ervoor leent doen we twee keer, zodat we een groter deel van ons vaste publiek kunnen ontvangen. En wie geen kaartje kan bemachtigen, kan het Vrijdagconcert natuurlijk live horen via NPO Radio 4.”
Op het podium zijn minder plaatsen, dat maakt de werkwijze heel anders, ook voor dirigenten. “Veel repetities houden we in de zaal zelf,” zegt In ‘t Veld, “om aan de nieuwe situatie met afstand te wennen. Gelukkig biedt het podium van het Utrechtse TivoliVredenburg veel mogelijkheden tot uitbreiding.”
‘Het klinkt allemaal als nieuw!’
Pauzes zijn er niet, jassen moeten mee naar binnen, net als de drankjes (niet rammelen met de kopjes!). Primitief? In ‘t Veld: “Juist niet! Veel mensen vinden het juist luxe, je voelt je een VIP. Publieksonderzoek toont aan dat 96% van onze bezoekers zich veilig voelt.
Wat de laatste maanden sterk naar voren is gekomen,” zegt In ‘t Veld, “is hoe creatief en intens betrokken musici zijn. Ze hebben maanden moeten wachten op een kans om weer te kunnen spelen en ik zie hoeveel zin ze erin hebben. De emoties vliegen door het backstagegebied.
En...het klinkt allemaal opeens als nieuw!”
INFO: HTTPS://AVROTROSVRIJDAGCONCERT.NL