DEMONEN EN ENGELEN

NEDERLANDS KAMERKOOR




Muziek vertelt ons iets over onszelf. De 72 engelen en de 72 demonen die het Nederlands Kamerkoor ons voorschotelt op muziek van Lera Auerbach, raken aan ons diepste besef van goed en kwaad. Nog altijd zijn duivels en engelen immers deel van onze denkwereld. Ze worden niet alleen genoemd in de Bijbel: ze zitten bij belangrijke beslissingen op onze schouders en fluisteren ons in wat we graag willen horen en wat we zouden moeten doen.
Ze hebben ons altijd gefascineerd. In Vondels Lucifer lezen we hoe de titelheld, eens de favoriete engel van God, zijn twijfels heeft over de suprematie van de mensen boven de engelen en hoe hij in opstand komt. Met vreselijke gevolgen: de opstandigen worden verbannen naar de hel. In John Miltons Paradise Lost wordt beschreven hoe die gevallen engelen landen in dat brandende deel van de aarde en in Dantes Inferno zit Lucifer monsterlijk in het midden van zijn hel. Het kwaad is ontstaan uit wraakzucht jegens het goede: demonen zijn een voortdurende bedreiging met de mens als speelbal, tot aan onze tijd toe. Harry Mulisch en Tony Kuschner voeren in De ontdekking van de hemel en Angels in America engelen ten tonele die, met de komst van het nieuwe millennium, het verbond tussen God en de mensheid ten einde moeten brengen.
En dan hebben we het eigenlijk alleen nog maar over de joods-christelijke traditie. Het Nederlands Kamerkoor gaat met koorwerk over engelen en demonen het nieuwe jaar in en heeft daarmee een onderwerp te pakken dat, zo benadrukt componiste Lera Auerbach, diverse religies over de hele wereld met elkaar verbindt. Haar 72 Angels – In splendore lucis voor koor en saxofoonkwartet geeft ons de namen van 72 engelen op basis van een interpretatie van Exodus 14:19. Ze noemt haar stuk ‘een lang, intens gebed vol passie en hoop’ met de vier saxofoons als expressie van trompetgeluid, het kerkorgel, wilde beesten en alles daartussenin. Het avontuurlijke label Alpha heeft het werk nu, met het Nederlands Kamerkoor en het Raschèr Saxophone Quartet onder leiding van Peter Dijkstra, op cd uitgebracht.

Muziek vertelt ons iets over onszelf

Lera Auerbach

De Russisch-Amerikaanse Lera Auerbach, componiste, schilderes en schrijfster, vertelt niet veel over haar compositie, omdat ze iedere uitvoerende en elke luisteraar een eigen interpretatie van haar werk gunt. Zulke kunstenaars zijn zeldzaam. Peter Dijkstra zegt over haar werk dat het ‘geen noot te veel’ bevat ‘om datgene uit te drukken wat voor haar belangrijk is’. ‘Eeuwige schoonheid en tijdloos klinkende muziek,’ schreef Het Parool.
Het Nederlands Kamerkoor bracht vier jaar geleden 72 Angels in première en zal nu door Nederland trekken met Goetia 72 – In umbra lucis . We gaan naar de schaduw van het licht om ditmaal 72 demonen muzikaal aan ons voorbij te zien trekken. Het Kamerkoor, andermaal onder leiding van Peter Dijkstra, treedt hierbij op met Quatuor Danel, het Franse strijkkwartet. Het zal de spannende tegenhanger worden van 72 Angels . En zoals met het engeltje en het duiveltje op je schouder, luister je natuurlijk naar beide. Om de wereld en jezelf echt goed te leren kennen.