COMPLETE PIANO MUSIC

BORTKIEWICZ
VKZ.NL/18611
€ 41,99
Je zou het niet verwachten van een onbekende dode componist, maar Sergej Bortkiewicz heeft een trouwe aanhang in Nederland, die al dateert van voor de oorlog. De componist-pianist Hugo van Dalen, zijn vriend en grote voorvechter, bracht diverse werken in première. Bortkiewicz’ tegenwoordige kampioen - gelukkig niet de enige - is de pianist Klaas Trapman. Hij legde in het begin van onze eeuw alle pianomuziek vast op zes cd’s die door het Nederlands Muziek Instituut werden uitgebracht. Ze zijn allang uitverkocht, maar dankzij Brilliant Classics nu weer verkrijgbaar.
Sergej Eduardovitsj Bortkiewicz (1877-1952) verdient het om te worden gespeeld en gehoord. Hij was van Pools-adellijke afkomst, werd geboren in de tegenwoordige Oekraïne en had een onrustig leven: hij woonde afwisselend

GEVOELIG, MELODIEUS, VIRTUOOS EN BRILJANT, EN PERSOONLIJK BOVENDIEN BORTKIEWICZ VERDIENT HET OM TE WORDEN GESPEELD EN GEHOORD

in Berlijn, Constantinopel, Wenen en in zijn geboorteland, vaak opgejaagd door de politieke en economische troebelen van de twintigste eeuw. In 1944 ging al zijn gedrukte muziek verloren bij het bombardement van Dresden. Gelukkig was er een Hugo van Dalen met een huis vol Bortkiewicz-manuscripten... Die collectie ging na zijn dood naar het Haags Gemeentemuseum en berust nu bij het NMI.
Bortkiewicz was in zijn jaren een succesvol pianist en componist. Dat hij leefde in de tijd waarin Schönberg, Stravinsky en Bartók de muziekwereld op zijn kop zetten droeg niet bij aan zijn blijvende populariteit, want zijn onvervalst nostalgische, laatromantische schrijfwijze gold als een anachronisme. De associaties met Chopin, Liszt, Medtner en Rachmaninov zijn nooit ver weg, maar het zou niet fair zijn Bortkiewicz alleen als een epigoon te brandmerken. Welke componist heeft zich nu niet door anderen laten beïnvloeden? Zijn toegankelijke, maar zeker niet oppervlakkige stijl is gevoelig, melodieus, virtuoos en briljant, en persoonlijk bovendien. Conservatief? Jazeker, maar hoe belangrijk is dat nu nog? Luister maar naar de tien Etudes opus 15 uit 1909 of naar het meesterwerk Ein Roman , een vertellende cyclus van acht pianostukken uit 1928. Of naar de beide pianosonates: vooral nummer 2 uit 1942 is een van de sterkste werken. Dit is slechts een keuze uit een totaal van ruim zes uur aantrekkelijke muziek, verdeeld over 138 doorgenummerde tracks.
Aan Klaas Trapmans spel is de zorg en liefde af te horen waarmee hij deze muziek benadert, en de opnamen uit de jaren 2002-2006 zetten de Bösendorfer mooi in de ruimte. De uitvoerige toelichtingen in het cd-boekje zijn (uiteraard!) van Wouter Kalkman, die samen met Trapman zijn hart aan deze muziek heeft verpand en alles afweet van Sergej Bortkiewicz. De website https://sergeibortkiewicz.com/ laat het allemaal zien.