In Europa houden niet grote carnivoren, maar vooral mensen de edelhertstanden in bedwang.

In door mensen gedomineerde gebieden vormen vooral jacht en landgebruik de edelhertstanden. Daarmee overrulen we de rol van grote carnivoren als wolven.

Wolven, lynxen en beren hebben in Europese en door mensen gedomineerde systemen nauwelijks invloed op de stand van edelherten. Alleen in het zeldzame geval dat de drie carnivoren gezamenlijk in zo’n gebied voorkomen is er een duidelijk effect op edelhertpopulaties te zien. Het zijn daarentegen vooral mensen die de edelhertenstand vormgeven; jacht houdt de populatie in toom, terwijl intensief landgebruik juist een positief effect heeft op edelhertdichtheden.

Dat schrijft een internationaal team biologen – onder wie de Nederlandse biologen Suzanne van Beeck Calkoen en Dries Kuijper – 8 november in Journal of Applied Ecology, waarvoor ze dichtheden van edelherten (Cervus elaphus) in 492 gebieden in 28 Europese landen analyseerden. Hoe kleiner de menselijke invloeden in een bepaald gebied, hoe groter de eventuele top-downeffecten van wolven (Canis lupus), Euraziatische lynxen (Lynx lynx) en bruine beren (Ursus arctos).

‘Als we met z’n allen de functie van roofdieren in natuurgebieden waarderen, moeten we ons vooral inzetten om sterke menselijke invloeden in die gebieden te verminderen’, laat Kuijper weten via de mail. ‘In relatief onverstoorde gebieden in Europa spelen grote carnivoren immers wel een duidelijke hoofdrol in het begrenzen van edelhertpopulaties.’