DOOR STEIJN VAN SCHIE - FOTO: IMAGESELECT - 10-03-2023 - Medische biologie
Baby’s geboren via keizersnede ontvangen minder microben via vagina en ontlasting, maar juist meer via de moedermelk. Foto: ImageSelect
Kinderen die door een keizersnede gunstige microben van hun moeder mislopen, krijgen die mogelijk deels aangevuld via de borstvoeding.
Bij baby’s geboren via een keizersnede compenseert borstvoeding deels voor de misgelopen gunstige microben die pasgeborenen normaliter via de vagina en ontlasting van hun moeder meekrijgen. Zo ontvangen deze baby’s toch – via een andere weg – essentiële micro-organismen voor een gezond darmmicrobioom. Dat schrijven onderzoekers van onder meer het Universitair Medisch Centrum Utrecht 8 maart in Cell Host & Microbe.
KEIZERSNEDE
Iemands toekomstige gezondheid hangt deels af van het verkrijgen en de daaropvolgende ontwikkeling van microbiota vroeg in het leven, waarbij de microbiota-overdracht van moeder op kind een cruciale rol speelt. Daarbij is onder meer geboortewijze – keizersnede of natuurlijke bevalling – een belangrijke factor. Verschillende omgevingsfactoren doen vervolgens ook nog een duit in het zakje.
Om meer grip te krijgen op dit ingewikkelde proces, volgen de onderzoekers 120 Nederlandse moeders en hun baby’s. Van de baby’s verzamelen ze huid-, neus-, speeksel- en darmmonsters twee uur, een dag, een week, twee weken en een maand na de geboorte. Ook van de moeders verzamelen ze verschillende microbioommonsters: van huid, moedermelk, neus, keel, ontlasting en vagina. Zo proberen ze een beeld te schetsen van de overdracht van microben van moeder naar kind, waarbij ze onder meer kijken naar geboortewijze, antibioticagebruik en het al dan niet geven van borstvoeding.
Artist impression van een moeder en haar baby omcirkeld door de microben die worden overgedragen. Illustratie: Mari-Lee Odendaal
Gemiddeld is 58,5 procent van het baby-microbioom afkomstig van de moeder, waarbij alle onderzochte microbiomen van de moeder meerdere microbiomen van de baby beïnvloeden – het is dus niet zo dat er bijvoorbeeld alleen microben worden overgedragen van huid op huid of van speeksel op speeksel. Verder lijkt er deels sprake van een compensatiemechanisme voor verstoorde transmissieroutes: baby’s geboren met een keizersnede ontvangen minder microben via de vagina en ontlasting, maar juist meer via de moedermelk.
GEZONDHEIDSEFFECTEN
‘Het geven van borstvoeding is voor deze groep kinderen mogelijk extra belangrijk’, vertelt Wouter de Steenhuijsen Piters, arts-onderzoeker aan het UMC Utrecht en laatste auteur van de Cell Host & Microbe-publicatie. ‘Maar ondanks dat het darmmicrobioom van deze kinderen mogelijk ‘aangevuld’ wordt met bacteriën uit de borstvoeding, is het niet uitgesloten dat zij nog altijd bepaalde essentiele microben missen. In vervolgonderzoek willen we nu de overige 40 procent van het microbioom dat niet van de moeder lijkt te komen verder in kaart brengen en de gezondheidseffecten van vroege microbioomontwikkeling binnen dit cohort op langere termijn onder de loep nemen.’
Zie ook: 'Borstvoeding nog belangrijker na keizersnede' - Website UMC Utrecht, 8 maart 2023