Door Jos van der Zanden - 23-02-2018 - Januari 2018
CLAUDE DEBUSSY
Het Debussymuseum in het Parijse voorstadje Saint Germain-en-Laye krijgt het druk: 2018 is het Debussyjaar. De componist stierf honderd jaar geleden. Al Debussy’s verstild-dromerige, vaak op modale harmonieën rustende sfeertekeningen hebben een vaste plaats veroverd in de muziekhistorie.
Talloze herdenkingsuitgaven zijn voor het nieuwe jaar gepland. Vooral in Frankrijk natuurlijk, waar de fijnbesnaarde aristocratische meester als vanouds op handen wordt gedragen. Maar ook elders. Wellicht het meest tot de verbeelding spreekt een initiatief van Warner Classics: het hele oeuvre van Debussy bijeen op 33 cd’s. Van het onooglijkste jeugdige pianoniemendalletje tot de veelkleurigste orkestpartituur of opera, alles is samengebracht, in uitvoeringen door de klinkendste namen: Martha Argerich, Itzhak Perlman, Yehudi Menuhin, Daniel Barenboim, Natalie Dessay, Simon Rattle, Aldo Ciccolini, Philippe Jaroussky, Gérard Souzay, Pier
Fijnbesnaarde aristocratische meester
re-Laurent Aimard, Kent Nagano, Quatuor Ebène, Samson François, Roberto Alagna – allemaal grootheden die hun sporen hebben verdiend als het gaat om het Franse impressionisme.
De box toont prachtig aan wat Debussy allemaal in zijn mars had en hoe hij zich ontwikkelde. Je ontdekt er onbekende juweeltjes in, zoals de jeugdige
Tarentelle styrienne , geschreven in 1890 toen Debussy juist uit Italië kwam waar hij dankzij het winnen van de Prix de Rome mocht studeren. Heel interessant is een aantal eerste opnames, zoals de
Chanson des brises uit 1882, de Lyrische komedie
Diane au bois en het afgebroken
La Chute de la maison Usher . Debussyliefhebbers zullen ook hun vingers aflikken bij de pianoversies van
Khamma en
Jeux . En ze kijken vast ook op van authentieke Debussy-arrangementen als
À la fontaine (Schumann),
Humoresque en forme de valse (Raff) en de Tweede symfonie van Saint-Saëns. Al die muziek werd speciaal voor deze box opgenomen.
En er is veel meer. Bijvoorbeeld bewerkingen van Debussymuziek door componisten met wie de componist een vriendschapsband had. André Caplet bijvoorbeeld, die twee
Ariettes oubliées en
Children’s Corner orkestreerde, of vergelijkbare transcripties van Henri Busser, Jean Roger-Ducasse en Désiré-Émile Inghelbrecht.
Uniek is ook de toevoeging van opnamen van Debussy zelf van februari 1904, en Debussy op pianolarollen uit 1913. De componist komt daarin heel dichtbij, is bijna tastbaar. De artistieke prestatie is niet zo van belang – als uitvoerend musicus blonk Debussy niet uit. Toen hij in 1913 in het Amsterdamse Concertgebouw had gedirigeerd, schreef een aanwezige: ‘Op het podium maakte hij een stumperigen, hulpbehoevenden indruk. Niet door zijn uiterlijke verschijning, want zijn krachtige welgebouwde gestalte en zijn welbesneden edele gelaatstrekken maakten een zeer aangenamen indruk. Er lag echter over zijn geheele persoonlijkheid een lichte wolk van matheid en verveling als bij iemand lijdende aan heimwee, een kwaal die hem volgens zijn zeggen, van huis zijnde nooit verliet. Hij dirigeerde slecht...’
DEBUSSY
THE COMPLETE WORKS
DIVERSE UITVOERENDEN
0190295736750 (33CD)
VKZ.NL/18139